De koooohoooning van Hispanje

„Jullie Hollanders zijn echt een vreemd volkje“. De vriendelijke maar behoorlijk dronken Oekraïner buigt zich naar me toe en lispelt samenzweerderig, „Wat doen jullie nu met jullie volkslied, zondag?“. In de kroeg waar ik zojuist Duitsland vs Spanje heb bekeken, laat de uitbater bij iedere wedstrijd tijdens het spelen van de nationale hymnes een „live-ticker“ onder in beeld lopen met vertalingen van de verschillende volksliederen. Tot groot vermaak van het voetbalkijkende publiek. Na wat wedstrijden bekeken te hebben, en dus automatisch volksliederen te hebben geanalyseerd, valt op dat ieder lied „iets“ met „vrijheid“ of „trots“ of „strijd“ bevat. Voer voor de licht aangeschoten humoristen in het drinklokaal. „Jullie hebben zondag een probleem“, lacht de Oekraïner.

Ik ben in Duitsland, in het hol van de voetballeeuw. Nu heb ik wel vaker wedstrijden van het Nederlands Elftal in Duitsland bekeken maar deze ronde is het anders. De eeuwige Duitse sympathie voor het kleine, oranje buurland lijkt dit wereldkampioenschap plotseling te zijn verdwenen. Misschien ligt het aan het spel. De Hollanders spelen niet meer het „schönes, tolles, Fußball Total“ waar ze bekend om staan, maar zijn effectief en berekenend. En hebben een beetje geluk. Dat resulteert helaas in naroepen op straat. „Schäme dich“ en „Orange trägt nur die Müllabfuhr.“ Werd tijdens het EK van 2008 alles wat in oranje rondliep op de rug geklopt en gecomplimenteerd, in 2010 leidt oranje tot openlijke walging en soms ronduit agressiviteit. Mijn 1988 trainingsjack laat ik dus tegenwoordig maar thuis.

En dan mag ik eigenlijk nog niet klagen. Ik ben geen voetbal en Euro verwoestende, vervloekte Spanjaard. Tot zover de Europese droom. Waar een banken- en Eurocrisis gecombineerd met voetbal niet goed voor is.

De „oranje-oogst“ voor vandaag is de verwarring over het “Wilhelmus” van mijn Oekraaïnse een-avond-vriend. Hij wordt langzaam luid. „Nog voor de wedstrijd begint buigen jullie het hoofd voor de koning van Spanje! Koning voetbal! Jullie geven zelf toe dat Spanje wereldkampioen wordt! Whahaha..“ Om zijn plezier kracht bij te zetten slaat hij op de bar. Ik neem nog een slok bier. “En wat is dat met Duitsland? Nederlanders zijn eigenlijk Duitsers en bezingen dat? Hoe „fucked up“ is dat?“, schreeuwt hij in zijn zelf-uitgevonden Engels-Duits. De eeuwige discussie over “Dietse, Duitse, bloed” schiet door mijn hoofd en ik glimlach mijn vriend aan. De Duitse televisiezender heeft die zin keihard met „Duitse bloed“ vertaald.

„Het is een lied over de Prins van Oranje, en ook weer niet“, begin ik. „Toegegeven, het is een „fucked up“ volkslied. Het gaat, net als bij Portugal, over het verleden.” De man uit de Oekraïne maakt zijn bloeddoorlopen ogen klein. “De prins van Oranje uit het lied?“. “Ja en nee”, antwoordt ik. „Eigenlijk zijn alle Nederlanders prinsessen en prinsen van oranje“. Totale verwarring. „Het gaat over Willem van Oranje, die vanuit Duitsland naar Nederland komt. Maar die prins is in figuurlijke zin de Hollanders. Het lied wordt in de eerste persoon gezongen. De zingende Hollander zingt over zichzelf in de persoon van prins Willem“. De Oekraïner is even van zijn stuk gebracht en nipt aan zijn „kräuterschnaps“.

„En wat heeft de koning van Spanje daarmee van doen?“. Ik leg de man uit dat Nederland ooit onderdeel van Spanje was maar krijg meteen een salvo bier, schnaps en lach teruggevuurd. „Sorry, maar Nederland en Spanje liggen een stukje van elkaar vandaan met nog een groot land ertussen. Dat heet Frankrijk. Misschien niet opgevallen?“. De Oekraïner bestelt lachend nog een bier voor me, roept iets onverstaanbaars naar zijn vrienden en draait zich weer vol oor in mijn richting. „De Oekraïne was toch ook ooit onderdeel van de Sovjet Unie? Zo was Holland ooit deel van het Spaanse rijk.” Dit begrijpt de dronken man plotseling. “Erobert! Besätzung! Dictatuur!” “Precies”, knipoog ik hem toe over mijn glas bier, “en die koning van Spanje hebben we “altijd geëerd” maar nu zijn we hem zat en smijten we hem het land uit!” De dronken man danst bijna op en neer van enthousiasme. „Hahaha, eruit smijten! Eruit smijten! Geweldig!“

Als hij weer een beetje bij zijn dronken zinnen is gekomen, brengt hij zijn samenvatting. „Dus alle Hollanders hebben de koning van Spanje geëerd, zijn allemaal een prins van oranje, die uit Duitsland komt, en smijten nu de koning eruit. Spanje dus!“ “Precies, en daarna werd Nederland, of de Zeven Verenigde Provincieën, samen met Zwitserland een van de eerste moderne republieken.“ De man uit Oekraïne kijkt me nu met open mond aan. „Republiek? Zeven Provincieën? Republiek? Holland heeft een koningin! Zit je me nu in de zeik te nemen?“ Mijn bier is op en ik ben moe. Te moe om de Oekraïner deze tegenstelling te gaan verklaren. In plaats daarvan bevestig ik maar zijn eerdere constatering. „Ja, Hollanders zijn een vreemd volkje.“, en kijk weer naar het reuze scherm waar net een bericht over WK-orakel „Paul de octopus“ voorbij komt. De inktvis voorspelt dat Duitsland van Spanje verliest. Klopt.