1. #banking
  2. #dnb
  3. #dsb
  4. #fractional-reserve-banking
  5. #geld
  6. #professor-scheltema
  7. #scheltema
  8. Artikelen

<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Professor Scheltema (DSB-rapport) begrijpt werkelijk niets van bankieren

Het is dieptriest wat een bevooroordeelde en vooral geindoctrineerde lui ze tegenwoordig vertrouwen met het leiden van dit soort belangrijke commissies. Professor Scheltema leidde het onderzoek naar het falen van de DNB inzake de DSB. In een stuitend staaltje krom en domdenkerij laat hij de volgende uitspraak optekenen:

Scheltema: 'Lakeman-oproep' strafbaar stellen DEN HAAG (AFN) - Het zou eigenlijk strafbaar gesteld moeten worden om klanten op te roepen hun geld van hun bankrekening te halen, zoals Pieter Lakeman vorig jaar bij de DSB Bank heeft gedaan. Dat zei professor Michiel Scheltema dinsdag bij de presentatie van het onderzoek dat onder zijn leiding is verricht naar de ondergang van DSB.

Volgens Scheltema wilde De Nederlandsche Bank (DNB) in de zomer van 2009 ingrijpen bij de bank van Dirk Scheringa. Maar dat plan werd doorkruist door de oproep van Lakeman aan alle spaarders om hun geld bij DSB weg te halen. Als die oproep niet had plaatsgevonden, ,,had een faillissement wellicht voorkomen kunnen worden'', stelt Scheltema.

Hij noemde de oproep van Lakeman op 1 oktober vorig jaar ,,bepaald onwenselijk''. Resultaat was dat mensen massaal hun spaargeld van hun DSB rekening haalden, op sommige dagen vlogen er miljoenen euro's tegelijk uit. Als Lakeman zijn oproep niet had gedaan, had het anders kunnen aflopen met DSB Bank, zei Scheltema. Juist daarom moeten dergelijke oproepen strafrechtelijk worden verboden, aldus Scheltema.

Dit klinkt voor een leek wellicht vrij redelijk. Misschien zelfs slim. Niets is minder waar. Het is een stuitend domme opmerking van deze man die wordt geacht de materie te begrijpen.

Wat hij probeert te vertellen is dat bank-runs ongewenst zijn. En daar heeft hij gelijk in. Hij legt de schuld echter bij de verkeerde personen. Niet het oproepen tot of collectief doen van een geldopname zou schuldig moeten, maar het bouwen en toestaan van banken die daar risico bij kunnen lopen.

Iedere engineer kent Murphy's law die hen leert dat je dingen zo moet bouwen dat ze niet kapot kunnen gaan. Waarom zou je een bank toestaan die kan omvallen omdat teveel mensen tegelijk hun spaargeld komen ophalen? Dát zou schuldig moeten zijn. Het is namelijk goed mogelijk banken te maken die geen risico lopen.

Een bank-run is mogelijk omdat (alle) banken werken volgens principe dat fractional reserve banking wordt genoemd. Om meer geld te kunnen verdienen dan waar ze eigenlijk gezien hun dienstverlening (kredietmarkt) recht op zouden hebben, en om zich de welvaart van het volk te kunnen toeeigenen zonder er voor te hoeven werken, hebben bankiers het in eeuwen lobbyen en politieken voor elkaar gekregen dat ze banken mogen bouwen die meer kunnen uitgeven dan ze hebben. Voor elke 10 tot 30 die ze uitlenen hoeven ze volgens de wet er maar één in kas te houden. Hierdoor mogen ze feitelijk zelf geld (krediet) creëeren zonder dat daar reëele waarde achter zit en zonder dat ze daar ooit een tegenprestatie voor hebben geleverd. Daardoor kunnen ze ook rente vragen over geld dat ze zelf uit lucht hebben gecreëerd én daardoor lopen ze grote risico's. Daardoor veroorzaken ze inflatie en daardoor vindt er onrechtmatige welvaartherverdeling plaats. Van hen die de waarde creëerden (productie), naar de banken.

Het is dit fractional reserve system dat onze economie en welvaart nu aan het decimeren is omdat het systeem per definitie eindig en instabiel is. Dat moment is een paar jaar geleden gekomen en zal niet meer weggaan tot het systeem grondig is herzien en geld weer waarde moet vertegenwoordigen.

Wikipedia: Fractional-reserve banking is het in de bancaire sector bestaande gebruik waarbij banken slechts een deel van de hun toevertrouwde middelen in direct beschikbare vorm aanhouden, en het overgrote deel van de middelen uitlenen, ongeacht hun verplichting om de hun toevertrouwde middelen, voorzover deze direct opeisbaar zijn, op eerste verzoek terug te betalen.

Als iemand deze grondbeginselen van het bankieren nou uitlegt aan deze professor Scheltema, dan neem ik aan dat hij de eer aan zichzelf houdt en iets gaat doen waar hij wel verstand van heeft. In plaats van het Nederlandse volk te belazeren met pro-banker praat. Het zijn dit soort mensen die ons in de problemen hebben laten komen.

Dr. M. (Michiel) Scheltema
Michiel Scheltema heeft omvangrijke wetenschappelijke en bestuurlijke ervaring. Hij was onder andere wetgevingsjurist en plaatsvervangend hoofd van de stafafdeling Wetgeving van het Ministerie van Justitie, staatssecretaris van Justitie onder Van Agt, regeringscommissaris voor algemene regels van bestuursrecht en voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Verder was hij hoogleraar bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, ontving hij een eredoctoraat in de rechtsgeleerdheid aan de Universiteit Leiden en is hij lid van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW). Thans is bezet hij G.J. Wiardaleerstoel aan de Universiteit Utrecht, is hij voorzitter van voorzitter van de Programmatic Steering Board van het Hague Institute for the Internationalisation of Law (HiiL) en is hij lid van de Raad van Advies van het NILG.

zapruder.nl

All Rights Reserved
66
  1. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65313
    Voor elk euro die ze binnenkrijgen mogen ze er 10 tot 30 weer uitlenen volgens de wet.
    Voor elke euro die binnenkomt mag er 90 cent worden uitgeleend.

    Dat is iets anders.

    Weet de auteur zeker dat hij fractioneel bankieren begrijpt?
  2. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65315
    Ik dacht gehoord te hebben dat volgens hem de bank zo wie zo niet te redden was omdat de DSB baas zijn vak niet verstond en bovendien als het ware geld uit de (eigenlijk al lege, knap ja) kas stal om zijn eigen hobbies te bekostigen.
    Dat de core business van de bank bestond uit 'twijfelachtige' producten en het slecht behandelen van klanten. In feite NOOIT ENIG BESTAANSRECHT HAD dus. Hallo zeg.
    Dat de andere banken, de DSB niet meer wilden redden toen er een lijk uit de kast kwam, dat wil zeggen dat na het opnieuw taxeren van de waarde van de onderpanden van de bank, deze fors minder waard bleken te zijn. Dat de aanwezigheid van het lijk nota bene eerst via de wandelgangen bekend werd. Snugger hoor.

    In deze contekst lijkt mij een bank-run niet specifiek op de DSB van toepassing en naar mijn smaak dus stemming makerij. Is mijn persoonlijke mening, zeg ik er maar bij, voordat er weer bepaalde instanties/personen menen te moeten ageren.
  3. bold-morning-5134@bold-morning-5134
    #65316
    @ SM

    Als je 1 pleuro op je rekening zet kan je bank 30 euro lenen van de centrale bank tegen een zeer laag rentetarief om die vervolgens tegen een hoger tarief uit te lenen.

    Van die ene pleuro moeten ze dan 10 cent echt hebben en die andere 90 centen mogen ze ook weer uitlenen.
  4. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65317
    Als iemand deze grondbeginselen van het bankieren nou uitlegt aan deze professor Scheltema, dan neem ik aan dat hij de eer aan zichzelf houdt en iets gaat doen waar hij wel verstand van heeft. In plaats van het Nederlandse volk te belazeren met pro-banker praat. Het zijn dit soort mensen die ons in de problemen hebben laten komen.
    Om maar weer eens iemand te beschuldigen.

    Het Westerse (USD-)geldsysteem is gebaseerd op inflatie. Niet zozeer om het eigen volk arm te houden, maar veel meer om de rest van de wereld aan het werk te zetten.

    De enige manier om dit systeem in stand te houden is door steeds maar meer schuld aan te gaan, precies zoals we nu zien gebeuren.

    Uiteindelijk zijn het vooral de Amerikanen die de rest van de wereld op slimme wijze wensten te bestelen en slechts veel minder de bankiers die het eigen volk wilden bestelen, al maakte het systeem dat de eerste opzetten het gedrag voor de tweede mogelijk.

    Het is dit fractional reserve system dat onze economie en welvaart nu aan het decimeren is omdat het systeem per definitie eindig en instabiel is.
    Lijkt me ook niet juist.

    Het is het aflopen van dit systeem dat onze welvaart begint terug te brengen naar waar het anders geweest zou zijn.

    Er wordt dus welvaart gedecimeerd, maar dat is er vooral te danken dat we voorheen boven onze stand leefden, en slechts veel minder aan 'misdadige bankiers' of iets in die trant.

    Zo is het misschien toch weer wat complexer dan de auteur had voorzien.
  5. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65318
    Als je 1 pleuro op je rekening zet kan je bank 30 euro lenen van de centrale bank tegen een zeer laag rentetarief om die vervolgens tegen een hoger tarief uit te lenen.
    Bronnetje?
  6. broad-feather-0289@broad-feather-0289
    #65319
    Als Patman over banken begint, dan weet je dat het na vier regels weer zal gaan over fractional reserve banking.
  7. patricksavalle@patricksavalle
    #65321
    Mario, lees jezelf even in, want je zegt hele domme dingen ;)

    http://en.wikipedia.org/wiki/Fractional-reserve_banking
    The most common mechanism used to measure this increase in the money supply is typically called the money multiplier. It calculates the maximum amount of money that an initial deposit can be expanded to with a given reserve ratio.


    In de eurozone is de leverage ongeveer 1:60 (was bij aanvang van de crisis)
  8. patricksavalle@patricksavalle
    #65322
    @Rotterdam:

    Als Patman over banken begint, dan weet je dat het na vier regels weer zal gaan over fractional reserve banking.


    Grootste oplichting aller tijden tegelijkertijd de minst begrepen. Zo blijkt maar weer ;)
  9. patricksavalle@patricksavalle
    #65323
    Mario, wat je nu allemaal stelt grenst aan het onnozele. En dat terwijl je hier al zo lang rondhangt. Lees je wel eens iets, in de zin dat je het ook echt laat doordringen?

    Probeer dit anders gewoon eens te weerleggen:

    http://zapruder.nl/portal/artikel/een_alternatief_financieel_systeem_hier_is_het_het/
  10. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65324
    Over islamitisch bankieren:
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Islamitisch_bankieren
    Verschillende westerse banken, zoals Citibank, ABN AMRO en Goldman Sachs hebben aparte afdelingen voor islamitisch bankieren. Londen en Dubai zijn de belangrijkste centra van islamitisch bankieren.

    Lol ;P
  11. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65325
    Patman,

    Je zit er zelf naast.

    Voor elk euro die ze binnenkrijgen mogen ze er 10 tot 30 weer uitlenen volgens de wet.
    Dus niet, en dat kan je nota bene zelf nalezen in de tabel in je eigen link!!!

    Toch ongelofelijk dat je vervolgens diezelfde link gebruikt om je gelijk te proberen te halen???

    Als je voor elke euro die binnenkomt er 30 uitleent krijg je logischerwijs een exponentieel en eindeloos proces.

    Because of the prevalence of fractional reserve banking, the broad money supply of most countries is a multiple larger than the amount of base money created by the country's central bank. That multiple (called the money multiplier) is determined by the reserve requirement or other financial ratio requirements imposed by financial regulators, and by the excess reserves kept by commercial banks.
    De mensen van je link lijken hier toch echt op een relatief stabiele multiplier te doelen, en niet op de exponentiële die jij veronderstelt.

    When a deposit of central bank money is made at a commercial bank, the central bank money is removed from circulation and added to the commercial banks' reserves (it is no longer counted as part of m1 money supply). Simultaneously, an equal amount of new commercial bank money is created in the form of bank deposits. When a loan is made by the commercial bank (which keeps only a fraction of the central bank money as reserves), using the central bank money from the commercial bank's reserves, the m1 money supply expands by the size of the loan. [5] This process is called deposit multiplication.
    Dus, het geld dat ze van de CB krijgen wordt grotendeels doorgeleend.

    Het gaat dus niet keer 10 of 30, maar wordt grotendeels verder uitgeleend.

    Een redelijk verschil, en niet een dat ik zou negeren.

    En ja, uiteindelijk krijg je een flinke leverage als je geld steeds opnieuw doorleent.

    Dat ontken ik ook niet, maar wat jij beschrijft is een exponentieel stijgend model, terwijl het in werkelijkheid omgekeerd werkt (de stijging wordt exponentieel geremd en benadert een stabiele, maar hoge leverage).

    Probeer dat nou eerst zelf eens te snappen!!!!

    En voordat er weer allemaal mensen denken dat ik het systeem verdedig of bij 'de elite' hoor: dat is niet zo.

    Het gaat mij er slechts om dat de feiten juist worden weergeven. Het vellen van waardeoordelen daarover moet iedereen maar lekker zelf doen, dat interesseert me minder.
  12. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65326
    Mario, wat je nu allemaal stelt grenst aan het onnozele. En dat terwijl je hier al zo lang rondhangt. Lees je wel eens iets, in de zin dat je het ook echt laat doordringen?

    Probeer dit anders gewoon eens te weerleggen:
    Jij zou er goed aan doen nog even op fractioneel bankieren te studeren.

    En lees daarna mijn opmerkingen nog maar eens. Ons inflationaire systeem is inderdaad een sluikbelasting voor inwoners, maar is er voornamelijk op gericht de rest van de wereld voor ons te laten werken.

    En het heeft inderdaad zijn beste tijd gehad lijkt het.
  13. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65327
    Grootste oplichting aller tijden tegelijkertijd de minst begrepen. Zo blijkt maar weer ;)
    Vooral door jezelf.

    Studeer er nou maar even op en je zult zien hoe het werkt. Er staat op wikipedia zelfs een handige tabel.

    Nog even voor de duidelijkheid: voor elke euro die vanuit het centrale bank systeem naar het commerciele gaat kunnen er uiteindelijk best 30 of meer in omloop komen.

    Maar het is niet zo dat er voor iedere euro in omloop 10 tot 30 bijkomen zoals jij lijkt te stellen.

    Of begrijp ik je daar verkeerd? In dat geval pas je best je tekst even aan.
  14. rough-dawn-5196@rough-dawn-5196
    #65328
    Scheltema is van origine D66 maar aan z`n carriere af te zien is het meer een CDA lijfeigene. Geen wonder dat ie met een verbod op het oproepen tot bankrun komt in plaats van met een constructieve oplossing.
  15. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65329
    Het verbod is totale waanzin. Als we zo'n oproep al strafbaar gaan stellen lijkt mij het eind zoek; dan kan er ineens van alles strafbaar gesteld worden.
  16. patricksavalle@patricksavalle
    #65332
    @mario:

    Maar het is niet zo dat er voor iedere euro in omloop 10 tot 30 bijkomen zoals jij lijkt te stellen.


    Ja, geef er maar een draai aan ;)

    Het is 100% duidelijk wat er staat: banken mogen hun eigen geld creëeren door meer uit te lenen dan ze kregen.

    Het goudsmid-voorbeeld, de oorsprong van het FRB, is wellicht het duidelijkste.

    Dus geen gemiep. Je begrijpt het systeem niet.
  17. patricksavalle@patricksavalle
    #65333
    @mario: hier wat studiemateriaal, het zal je goed doen:

    http://mises.org/books/mysteryofbanking.pdf

    bladzijde 94. Dát is fractional reserve banking en het komt er op neer dat een bank(-systeem) zijn ingelegde / verkregen geld in veelvoud mag uitlenen. Geldcreatie dus.

    1 euro spaargeld wordt zo 10, 20 soms wel 30 euro krediet.

    Waar komt anders het risico op een bank-run vandaan?

    Gewoon even nadenken over dat goudsmit-voorbeeld.
  18. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65334
    Goed, dan zijn we het eens maar heb je het - wat mij betreft - onhandig verwoord.

    Uiteindelijk(!!!!!!) komen er voor iedere euro vanuit de centrale bank meerdere in omloop.

    Zie ook de tabel op wikipedia.

    Het is echter niet zo dat voor iedere euro in omloop er steeds maar weer 30 bijkomen. Dat zou een exponentieel groeiend systeem zonder bovengrens betekenen en dat is echt niet het geval.

    Begrijp je dat?

    Voor elk euro die ze binnenkrijgen mogen ze er 10 tot 30 weer uitlenen volgens de wet.

    Niet waar (daar is je tekst niet helemaal handig).

    Het is 100% duidelijk wat er staat: banken mogen hun eigen geld creëeren door meer uit te lenen dan ze kregen.
    Uiteindelijk komt het daarop neer. Met de aantekening dat ze technisch gezien krediet creëren dat wij als geld zien. Bij een bankrun ontdekken we dat het wel degelijk krediet was en dat we het niet terug krijgen.

    Dus: uiteindelijk zorgt het systeem er voor dat de bestaande geldhoeveelheid met een bepaalde mate (30 tot 60, misschien zelfs meer als we off-balance rekeningen meenemen) vermenigvuldigd wordt.

    Het is echter niet zo dat die vermenigvuldiging er continu voor iedere euro die bij een bank langskomt gedaan wordt. Het is een optelsom van het systeem waarbij binnengekregen euro's voor een deel worden omgezet in krediet en voor een deel worden doorgeleend.

    Exact zoals de tabel op wikipedia laat zien.

    Los daarvan wordt er met de regels continu gemanipuleerd, dus zelfs de wikipedia-beschrijving is theorie, de praktijk is anders zoals we zien.

    Allemaal om het huidige, Westerse, schuldgebaseerde systeem te redden.

    Gaat niet lukken, maar de val wordt aan alle kanten vertraagd.
  19. fragrant-wave-0301@fragrant-wave-0301
    #65337
    @Supermario en Patman

    Ik denk dat jullie het beiden wel snappen heb ik de indruk, het is maar te zien van uit welk standpunt je het bekijkt.

    Als ik 100 euro op de bank zet en de bank leent er 90 euro van uit en houdt 10 euro in reserve, dan staat er op mijn bankrekening nog steeds 100 euro (zolang er geen bankrun is). Op de interne boekhouding van de bank zal er dan minder geld aanwezig zijn als dat het gezamenlijk voor de rekeninghouders lijkt. Maar ondertussen heb ik mijn geld wel beschikbaar om transacties te doen, of dit nu virtueel geld is of niet.
  20. falling-disk-9563@falling-disk-9563
    #65338
    @Axeman

    Totdat de rekening wordt opgemaakt, zoals tijdens een bankrun, want dan blijken virtuele reserves geen garantie te geven.

    Ik wil er nog even het volgende verduidelijken, voor wie zich niet in de materie heeft verdiept:

    Van de 100 euro worden er 90 overgemaakt naar rekening 2.

    Van rekening 2 worden (van de 90) 81 euro overgemaakt naar rekening 3.

    Van rekening 3 worden 72,9 euro overgemaakt naar rekening 4 ... enzovoort, tot max. 100x de inlegwaarde van rekening 1.
  21. fragrant-wave-0301@fragrant-wave-0301
    #65339
    @Antares

    tot max. 100x de inlegwaarde van rekening 1


    foutje;)

    10% reserve -> inlegwaarde x 10
    5% reserve -> inlegwaarde x 20
    1% reserve -> inlegwaarde x 100
  22. Dr. M. (Michiel) Scheltema
    Michiel Scheltema heeft omvangrijke wetenschappelijke en bestuurlijke ervaring.
    Met zo'n resumé mag je inderdaad wel verwachten dat hij weet hoe de vork in de steel zit.

    Speelt hij dom of is academische bezigheden echt geest dodend?
  23. falling-disk-9563@falling-disk-9563
    #65345
    @Axeman

    Daar ziet het idd naar uit, valt weer tegen:


    Step Deposit Save(10.0%) Lend(90.0%) Sum
    000 1000.00 100.00 900.00 900.00
    001 900.00 90.00 810.00 1710.00
    002 810.00 81.00 729.00 2439.00
    003 729.00 72.90 656.10 3095.10
    004 656.10 65.61 590.49 3685.59
    005 590.49 59.05 531.44 4217.03
    006 531.44 53.14 478.30 4695.33
    007 478.30 47.83 430.47 5125.80
    008 430.47 43.05 387.42 5513.22
    009 387.42 38.74 348.68 5861.89
    010 348.68 34.87 313.81 6175.70
    011 313.81 31.38 282.43 6458.13
    012 282.43 28.24 254.19 6712.32
    013 254.19 25.42 228.77 6941.09
    014 228.77 22.88 205.89 7146.98
    015 205.89 20.59 185.30 7332.28
    016 185.30 18.53 166.77 7499.05
    017 166.77 16.68 150.09 7649.15
    018 150.09 15.01 135.09 7784.23
    019 135.09 13.51 121.58 7905.81
    020 121.58 12.16 109.42 8015.23
    ...
    049 5.73 0.57 5.15 8953.62
    050 5.15 0.52 4.64 8958.25


    Toch heb ik vaker gelezen dat er tot 30-60 x kan worden uitgeleend. ???
  24. patricksavalle@patricksavalle
    #65348
    Ja, ligt aan twee dingen:

    1. de basis multiplier
    2. al die gekke producten waarmee ze nog meer leverage kunnen creëeren. Al die beruchte derivaten.

    In de basis moeten banken 8% (geloof ik) als dekking aanhouden. Maar daarna begint de creativiteit...
  25. quiet-bird-1246@quiet-bird-1246
    #65352
    Volgens mij zijn het toch de centrale banken die tig keer meer mogen uitlenen dan ze zelf in kas hebben?

    Zei lenen het aan de gewone banken.
    En de gewone bank kan het dan toch weer uitlenen op de manier die supermario hier vertelt?

    Eerst leent dus de centale bank bijvoorbeeld 30 x hun eigen geld uit, en de gewone banken doen het op de manier van supermario? Althans zo heb ik het altijd begrepen.
  26. falling-disk-9563@falling-disk-9563
    #65354
    Eerst leent dus de centale bank bijvoorbeeld 30 x hun eigen geld uit


    De makers van geld hebben geen multiplier nodig.
  27. rough-dawn-5196@rough-dawn-5196
    #65363
    Speelt hij dom of is academische bezigheden echt geest dodend?

    Geen van beiden ..
    Professor Scheltema doet lief tegen de heer Wellink, straks doet de heer Wellink weer wat aardigs voor de professor of voor een vriend van de professor.
    Je weet dat het zo gaat in die kringen.
  28. rough-dawn-5196@rough-dawn-5196
    #65365
    Ik weet wel dat er het volgende staat:
    Het zou eigenlijk strafbaar gesteld moeten worden om klanten op te roepen hun geld van hun bankrekening te halen


    Maar soms lijkt er dit te staan:
    Het zou eigenlijk strafbaar gesteld moeten worden om klanten al hun geld van hun bankrekening te laten halen
  29. wandering-fog-8251@wandering-fog-8251
    #65366
    Rothbard legt in Mystery of Banking datgene uit wat Mario probeert uit te leggen. Dat komt neer op een bepaalde money multiplier, afhankelijk van de reserve vereisten van de Centrale Bank en, feitelijk, de bereidheid van het publiek ook daadwerkelijk geld te lenen.

    Geen bank haalt het in zijn hoofd op 1 euro 10x uit te lenen. Bij 1 klant die zijn ene euro terug vraagt, is het dan al mis. Het gaat dus in hopjes.

    Het effect blijft hetzelfde: geldcreatie uit het niets.

    Scheltema draait de zaak om. Een inherent insolvabele bank moet je wellicht niet beschermen, Scheltema. Dat is oorzaak en gevolg omdraaien. In ons systeem is iedere bank per definitie insolvabel, of het moet een pure deposit bank zijn.
  30. patricksavalle@patricksavalle
    #65367
    Nee. Niet helemaal. Fractional reserve banking is ook mogelijk zonder centrale bank.
  31. rough-dawn-5196@rough-dawn-5196
    #65368
    geldcreatie uit het niets


    Het is veel erger dan dat.
    Geldcreatie uit toekomstige welvaart is het.
    Geldcreatie uit het opleggen van schulden aan alles en iedereen.
    Het is pure evil wat bankiers doen met ons middel om als beschaving te functioneren.
  32. patricksavalle@patricksavalle
    #65369
    Klopt.

    Het komt natuurlijk niet uit het niets. het is toekomstige welvaart.
  33. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65376
    Het komt natuurlijk niet uit het niets. het is toekomstige welvaart.
    Op het moment van creatie is het verwachte toekomstige welvaart. Op het moment van stress is het huidige welvaart die herverdeeld wordt en/of opnieuw gewogen wordt. Waar banken omvallen verliezen mensen het spaargeld dat ze verwachtten te kunnen gebruiken en komen ze in een nieuwe financiële realiteit, en waar de overheid banken te hulp schiet komen er meer euro's in omloop waardoor de al bestaan minder waard worden.

    We spelen al tientallen eeuwen op die manier met elkaar, maar iedere keer zijn er weer nieuwe mensen die in dezelfde oude trucs trappen.

    De euro heeft geprobeerd een nog niet eerder aangewende oplossing neer te leggen door goud een aparte rol te geven naast de munt.

    Wellicht niet ideaal, maar het zou een verbetering kunnen zijn, mits de huidige druk op het financiële systeem niet tot grote ontsporingen (zoals een WOIII) gaat leiden.
  34. patricksavalle@patricksavalle
    #65380
    Er is meer aan de hand. Op het moment van creatie genereert het inflatie en is het herverdeling / belasting opgelegd door de bank.
  35. wandering-fog-8251@wandering-fog-8251
    #65381
    Geld bijdrukken is slechts de bestaande taart anders snijden. Inderdaad herverdeling.

    Ik denk dat de machtshebbers in de VS geen andere optie zien dan de printpers, terwijl Europa de pijn wil nemen. Overigens moet dat laatste nog maar bezien worden (praten vullen geen gaatjes).

    Na de zomer zal de clash tussen Europa en de VS wel verergeren. Krugman gaf laatst al een schot voor de boeg als loopjongen in de VS media.
  36. small-glitter-0565@small-glitter-0565
    #65388
    Over fractional reserve banking:

    De tabellen, die je erover ziet gaan om het beschrijven van een situatie, waarbij bijvoorbeeld een iemand honderd euro op de bank zet. De bank kan dan maximaal 90 euro's (aan briefjes) weer uitlenen aan een ander en houdt 10% dus 10 euro aan briefjes zelf. Die ander gaat met die negentig euro's vervolgens weer naar zijn eigen bank en die kan er dan weer 81 uitlenen aan briefjes en houdt 9 reserve. Etc etc. Hierdoor wordt 100 euro uiteindelijk 1000 euro in omloop.

    Maar tegenwoordig neemt men krediet op (giraal) en men betaalt vervolgens ook weer giraal. Dan is het daadwerkelijk zo dat de eerste bank, waar je 100 euro strort een geen briefjes opneemt er (bij een reserve -eis van 10%) 1000 euro giraal uit kan lenen. (Uit het niets) en de bank houdt de honderd euro (briefjes) als treserve. En wie neemt krediet nu nog contant op en wie betaald er nog contant als het gaat om grote bedragen (keuken, auto, huis, vakantie etc.)?

    Er zijn twee zaken, die als reserve gelden. Dat zijn echte euro's (briefjes) en girale tegoeden bij de Centrale bank. Die tegoeden zijn door de normale bank verkregen, door de euro's (briefjes) naar de Centrale Bank te brengen.

    De ECB probeert om de reserves bij de banken zo te houden, dat zij voor het creeren van extra geld zijn aangewezen op de centrale bank. Zij moeten dat extra geld dan lenen tegen een (lage) basisrente bij de ECB en de gewone banken kunnen een veelvoud daarvan tegen een hoger tarief doorlenen aan particulieren en bedrijven. Als er te veel geld in omloop raakt, zie je dat terug in hogere prijzen (inflatie). Bij hoge inflatie wordt daarom de rente verhoogt. Hierdoor neemt de vraag naar kredieten (extra geld) af en lossen mensen leningen sneller af (geldvernietiging). Blijft de inflatie laag, dan kunnen de teugels losser.

    Overigens heeft de Centrale Bank verscheidenen middelen om de geldcreatie af te remmen. Zo kan men een verplichte valutaswap sluiten met banken. D.w.z. dat banken verplicht euro's moeten omruilen tegen bijvoorbeeld dollers voor een vastgestelde termijn. Zodoende verdwijnen er euro's tijdelijk bij de bank, die als reserve gelden en daar komen dollars voor in de plaats. Maar op basis van dollars mogen er geen euro's worden gecreeerd (immers alleen de euro-briefjes en de euro-tegoeden bij de Centrale bank dienen als reserve).

    Het is dus niet heel gecompliceerd, maar toch ook weer iets complexer dan in de regel wordt begrepen op internetfora.

    Als we nu wereldwijd de schulden gaan aflossen, dan verwijnt er geld! Immers geld wordt gecreerd bij het opnemen van een krediet. Maar dat geld verwijnt op het moment dat je het afbetaald aan je bank. Als iedereen (incusief de overheden) hun geleende geld afbetaald, is er geen geld meer in de wereld!!! Money = Debt
  37. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65391
    Er is meer aan de hand. Op het moment van creatie genereert het inflatie en is het herverdeling / belasting opgelegd door de bank.
    Klopt. Herverdeling tussen spaarders en schuldenaren. De bank krijgt de rentevergoeding over het nieuwe geld, niet het geld zelf.

    Op wikipedia staat overigens ook een argument voor fractioneel bankieren: het maakt anders ongebruikte middelen vrij.

    En nogmaals: technisch gezien creëert de bank geen geld, maar zet ze ander geld om in schuld. Jouw spaargeld op de bank is een lening van jou aan de bank. Vandaar ook debet/credit op je afschriften.

    We zijn in dit systeem het onderscheid tussen krediet en geld kwijtgeraakt en zien dat pas terug als een bank omvalt. Inmiddels is de verwarring dermate groot dat banken niet meer kunnen omvallen zonder het hele systeem mee te nemen. Als krediet stukloopt drukt de overheid geld bij ter compensatie.

    Daarom ook goud. Aan goud kleven geen schulden.
  38. small-glitter-0565@small-glitter-0565
    #65394
    "Er is meer aan de hand. Op het moment van creatie genereert het inflatie en is het herverdeling / belasting opgelegd door de bank".

    Dit is onjuist! Of beter gezegt het is deels fout. Van inflatie is eigenlijk al ake als de geldhoeveelheid groeit wordt "opgeblazen" (inflated). Als de geldhoeveelheid harder groeit dan de (reeele) productie, dan stijgen de prijzen. Dat laatste is over het algemeen hetgeen we onder inflatie verstaan (het stijgen van het algemeen prijspijl). Zolang de geldgroei gelijk opgaat met de productie krijg je geen last van stijgende (of dalende) prijzen. Het zorgelijke van de situatie nu is dat de reeele productie daalt (of nauwelijks meer stijgt) terwijl de geldgroei ongekende vormen aanneemt. Dat wordt dus hyperinflatie als dat zo doorgaat. Terwijl als geldt dat ,naast alle burgers, overheden wereldwijd schulden gaan afbouwen, er dan ongehoord veel geld verwijnt en krijgen we last van deflatie. Ook nu zien we die combinatie al. Aandelenwaarden stegen sinds de crisis nominaal, maar in goud gemeten was er sprake van dalende waarden.

    De welvaart in de wereld, maar zeker in Nederland is ongehoord hard toegenomen in de afgelopen eeuw.
    Mede dank zij dit systeem. Alleen is een groot deel van die welvaart gebakken lucht. Voorbeeldje:

    1991-2000 is de huizenprijs sterk gestegen, nominaal met gemiddeld 9,7% per jaar en reëel met gemiddeld 7,1% per jaar. (Bron CPB da's 250% nominaal en 198% reeel over 10 jaar!)

    Zolang we erin blijven geloven, gaat het goed. Maar er komt een dag, dat het sprookje uit is. Dan klapt de hele boel als een kaartenhuis in elkaar en is er geen reddden meer aan. En we komen aardig in de buurt.

    Goud (zilver) = waarde
    Geld = Schuld
  39. wandering-fog-8251@wandering-fog-8251
    #65436
    Wat ook goed helpt voor deflatie is massaal geld contant opnemen. Met de daaraan verbonden momey multiplier kan de desbetreffende bank dan een veelvoud daarvan niet meer uitlenen.

    Overigens is een systeem dat beoogd de geldhoeveelheid te manipuleren om prijzen stabiel te houden gedoemd te mislukken. Een set Centrale Bankiers kan nooit weten wat de markt als geheel wel kan. Het nastreven van hetzelfde prijsniveau komt er op neer dat Jan met de Pet niet zomaar mee mag genieten van hogere levensstandaard door lagere prijzen. Stel je voor dat hij met 14 weken werken het hele jaar door komt.
  40. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65437
    Stel je voor dat hij met 14 weken werken het hele jaar door komt.
    Dat zal niet snel gebeuren en als het al gebeurt zeker geen duurzame situatie zijn.

    Maar goed, inflatie is verkapte belasting ten koste van spaarders.

    Komt overigens deels ten goede aan leners.

    En moet jij eens gaan kijken hoeveel Jannen met petten er bakken met geld geleend hebben voor plasmatelevisies etc.
  41. mute-rice-0796@mute-rice-0796
    #65441
    Altijd goed voor discussie die banken :)

    De grens van fractioneel bankieren verschilt per land/centrale bank. Gemiddeld ligt het tussen de 8x en 12x.

    Het is echter niet zo dat voor iedere euro in omloop er steeds maar weer 30 bijkomen. Dat zou een exponentieel groeiend systeem zonder bovengrens betekenen en dat is echt niet het geval.

    Wat is die grens dan Mario? Ik zie namelijk erg weinig beperkingen in de hoeveelheid geld die op deze manier gecreerd word.
  42. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65442
    Profeet,

    Ga nou eerst eens die tabel op wikipedia bekijken en zelf nadenken, voordat je alle spookverhalen achterna rent!!!!!!!!!!!!!

    Ik zie namelijk erg weinig beperkingen in de hoeveelheid geld die op deze manier gecreerd word.
    Het werkt dus ook niet volgens de beschreven manier, de tekst is incorrect of kan in elk geval zo geïnterpreteerd worden dat hij incorrect is.
  43. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65443
    Patman,

    Ook dat Mystery of Banking boekje van je is zeer onvolledig en zelfs tendentieus.
    The carte blanche for deposit banks to issue counterfeit warehouse receipts for gold had many fateful consequences.
    Totale waanzin. Er is geen carte blanche. De bank kon nog steeds omvallen en de goudsmid moest een deel goud in reserve houden voor directe opvragingen.

    Het feit dat 100% dekking werd afgeschaft geeft niet automatisch een carte blanche.

    Dat is gewoon feitelijk onjuist en bedoeld om het 'frauduleuze' aspect aan te zetten door overdrijving.

    Het is beter dit soort zaken vanuit een feitelijk oogpunt te bezien, anders krijg je mensen als profeet die denken dat ons geldsysteem uit zichzelf onbeperkt exponentieel groeit.

    Dat is niet zo. Het groeit flink, maar dat komt wel door sturing van centrale banken die steeds de base money vergroten.

    In fractioneel gedekt goudsysteem is die exponentiële groei uiteindelijk beperkt door de hoeveelheid goud en/of het omvallen van banken.
  44. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65445
    Instead he is taking someone else’s money and lending it out at the same time that the depositor thinks his money is still available for him to redeem.
    Dat is de kern.
  45. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65446
    Instead he is taking someone else’s money and lending it out at the same time that the epositor
    thinks his money is still available for him to redeem.
    De bank/goudsmit maakt er dus niet voor ieder goudstuk 30 bij, maar houdt een deel van het goud en leent de rest weer uit.

    Dat is eerder een factor 030.

    Het uiteindelijke, gestabiliseerde(!!!!!) effect kan wel een dergelijke vergroting of zelfs meer zijn.

    Maar dat is iets anders dan dat er voor elke munt in omloop continu 30 worden bijgemaakt.

    Met alle respect, maar waarom is het zo moeilijk om zoiets te snappen?

    En dan wel bloggen over wereldwijde complotten...

    Mooie boel, die schreeuwende blogcomplotters.

    Ik zou bijna Billy gaan geloven als het zo doorgaat.
  46. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65448
    Wat een gezeur over gouwe muntjes.
    Tegenwoordig zijn er c o m p u t e r s, en die kunnen alles hahahah (inclusief goud op- en af waarderen).
    En bovenal..... als het in de computer staat dan is het zo, dan pas is iets waar ;P
  47. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65449
    Computers kunnen nog geen goud maken.

    Daarom gaat er binnenkort nog een stuk meer over gouden muntjes gezeurd worden.
  48. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65451
    Computers kunnen nog geen goud maken

    Computers kunnen getallen maken, dat is veel en veel meer als goud waard.
    En computers kunnen goud waardeloos maken, dan wordt er pas echt gezeurd over gouden muntjes.
  49. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65452
    De rekenkracht van computers is van geweldige waarde.

    En omdat we waarde graag uitdrukken in iets dat niet gemanipuleerd kan worden (door bijvoorbeeld computers) gaan we binnenkort waarschijnlijk weer naar goud grijpen als anker van waarde.

    Achter de schermen heeft het altijd die rol gespeeld.

    Er zou best eens meer over die muntjes gezeurd kunnen gaan worden dan je denkt.

    Rusland, China, India en de Saudi's zijn het bijvoorbeeld niet voor niets aan het kopen.

    Die laatste doen dat trouwens al sinds ze olie vonden, en betaalden ervoor met olie.

    Als we niet gevaccinatiechipt worden of ons iets anders onfortuinlijks overkomt zouden we het best eens kunnen gaan meemaken, dat gezeur.
  50. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65454
    En omdat we waarde graag uitdrukken in iets dat niet gemanipuleerd kan worden (door bijvoorbeeld computers)

    Net zoals grafieken, die altijd de waarheid spreken.
    Zekers. Ik zal wel teveel tijd onder mijn aluhoedje doorbrengen.
    Vraag het eens aan een onbevooroordeelde simpele programmeur, statisticus ;)
  51. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65456
    Net zoals grafieken, die altijd de waarheid spreken.
    Je denkt dat (fysiek) goud net als grafieken gemanipuleerd kan worden?
  52. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65458
    Je denkt dat (fysiek) goud net als grafieken gemanipuleerd kan worden?

    Ik weet het wel zeker. Als er iets is wat de moeite loont om mee te sjoemelen, dan is het dat wel.
    De enige maximale zekerheid die je kunt krijgen, is de hoeveelheid en de kwaliteit goud die je daadwerkelijk in je eigen handen houdt.
  53. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65459
    De enige maximale zekerheid die je kunt krijgen, is de hoeveelheid en de kwaliteit goud die je daadwerkelijk in je eigen handen houdt.
    Hoeveel meer zekerheid heb je nodig?
  54. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #65460
    Volgens mij gaat deze discussie zo langzamerhand helemaal nergens meer over. Doei Supermario, sorry hoor.
  55. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65461
    Volgens mij gaat deze discussie zo langzamerhand helemaal nergens meer over.
    We hadden het over fractioneel bankieren en inflatie en hoe dat de reële waarde van je geldelijk bezit kan ondermijnen.

    Omdat je (fysiek) goud niet naar wens kan produceren werken inflationaire trucks niet op de koopkracht van goud.

    Ik gaf aan dat daarom goud zomaar een terugkeer kan maken als bezit van waarde.

    Toen had jij wat opmerkingen over grafieken die ik niet helemaal begreep.

    Prima.
  56. mute-rice-0796@mute-rice-0796
    #65463
    Ga nou eerst eens die tabel op wikipedia bekijken en zelf nadenken, voordat je alle spookverhalen achterna rent!!!!!!!!!!!!!

    Ik vroeg naar jouw visie niet wat Wiki zegt.
    Anyway, wat ik namelijk mis in dit hele verhaal is de rol van de rente. Als een bank een 100 binnen krijgt, 80 uitleent, is door de rente de uiteindelijk gecreerde schuld (commercial bank money ) veel meer dan die 80 geworden. Vaak zelfs 160. En rente is een oneindig exponentieel verband.
  57. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65464
    Ok, mijn visie is gelijk aan die tabel in wiki voor wat betreft het fractionele systeem.

    In de praktijk brengen centrale banken steeds meer geld in omloop zodat we wel een continu groeiende geldhoeveelheid hebben, maar dat is een bewuste keuze.

    In een gesloten geldsysteem (zonder groei) is het ook mogelijk rente te betalen. Die wordt dan betaalt uit de leningen die niet worden terugbetaald omdat de schuldenaren failliet gaan.

    In de werkelijkheid hebben we geen gesloten maar een groeien geldsysteem, en dat beïnvloedt de rente, maar rente is niet inherent slecht of onmogelijk, net zoals fractioneel bankieren op zichzelf niet tot exponentiële groei leidt.
    Ik zeg dus niet dat rente niet wordt misbruikt in ons werkelijke systeem, maar slechts dat het niet inherent slecht of onmogelijk is zoals veel mensen denken.

    Het is goed om die dingen in isolatie te bezien om te begrijpen hoe ze werken.

    Ons geldsysteem is uit een aantal van dit soort zaken in samenwerking opgebouwd, en emergente gedrag van dat systeem wordt te vaak onterecht aan één van de elementen toegeschreven.

    Vandaar mijn reacties.
  58. In een gesloten geldsysteem (zonder groei) is het ook mogelijk rente te betalen. Die wordt dan betaalt uit de leningen die niet worden terugbetaald omdat de schuldenaren failliet gaan.


    Is het niet zo dat als in een gesloten geldsysteem (zonder groei) de winst die de bank maakt volledig terug vloeit naar de schuldenaren doorheen het economisch systeem, het perfect mogelijk is om het systeem draaiende te houden zodat alle schulden kunnen afgelost worden? Dit in de veronderstelling dat door marktwerking de winsten geminimaliseerd zijn en dat de bank niet meer verdient dan zijn maatschappelijke dienstverlening waard is. Maar dat van zodra het economisch systeem sputtert, het onvermijdelijk is dat er schulden niet kunnen afbetaald worden en er eigendommen geconfisqueerd worden door de bank welke dan gecompenseerd worden door het afschrijven van leningen.

    Mijn inziens kan het huidig systeem perfect werken in geïdealiseerde omstandigheden zonder dat het systeem inherent oneerlijk is of tot groei drijft (hier geef ik Supermario grotendeels gelijk), maar is het wel een systeem dat in realiteit zeer gevoelig is voor manipulatie en randvoorwaarden waar we geen vat op hebben, waarbij een ongelijke welvaartsverdeling gemakkelijk te bewerkstelligen is.

    In dat opzicht is er wel te pleiten voor systemen die eenvoudiger en minder gemakkelijk te manipuleren zijn (en hier heeft Patman wel een punt).

    Voor alle duidelijkheid, ik ben geen financieel expert, ik beroep me maar op mijn logisch en wiskundig inzicht.
  59. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65471
    In dat opzicht is er wel te pleiten voor systemen die eenvoudiger en minder gemakkelijk te manipuleren zijn (en hier heeft Patman wel een punt).
    Ik ben daar ook voor.

    Maar het is jammer als mensen niet begrijpen waar ze over praten, vandaar mijn reacties.
  60. Het id pas jammer als we geen geduld en aandacht voor elkaars reacties kunnen opbrengen.
  61. Het feit dat zoiets fundamenteels als geldcreatie zo schimmig is dat wij er iedere paar maanden weer een lange discussie aan wijden is een belachelijk gegeven in deze tijd.

    Doet me denken aan die spreekbeurt van Willem Middelkoop waarin ie verklaarde dat hem de toegang tot een college monetaire economie werd ontzegd.
  62. mute-rice-0796@mute-rice-0796
    #65521
    @ supermario
    In een gesloten geldsysteem (zonder groei) is het ook mogelijk rente te betalen.

    Dat is inderdaad waar ik ook mee zit. Rente verplicht om toch een exponentiele geld creatie te doen. Anders is de rente niet te betalen. Heb gisteravond die wiki pagina nog is zetten lezen, en je ziet het erg duidelijk in de grafieken daar. De geldcreatie volgens fractioneel bankieren is eindig, maar het eindresultaat is toch een hele andere lijn.

    en dat beïnvloedt de rente, maar rente is niet inherent slecht of onmogelijk

    Dat ben ik toch niet helemaal met je eens, maar die discussie hebben we al gevoerd ;).

    Het is goed om die dingen in isolatie te bezien om te begrijpen hoe ze werken.

    Je kan daar zeker een normaal uit bereken, maar zoals je zelf al zegt, de realiteit is geen gesloten systeem, Dus kan je daar "rechten" aan ontlenen als het over de realiteit gaat?
  63. patient-band-6377@patient-band-6377
    #65524
    Rente verplicht om toch een exponentiele geld creatie te doen.
    Nogmaals: rente kan ook betaald worden uit faillissement. Ik leen tien mensen een tientje en vraag ieder een euro rente. Als er dan een failliet gaat zouden we allemaal een euro van zijn tien euro kunnen hebben, zodat iedereen zijn lening inclusief rente kan betalen behalve die ene. Dat geld ben ik dus kwijt, maar ik krijg het weer terug uit de rente van de anderen. Die rente is dus een vergoeding voor het risico dat ik loop door mijn geld uit te lenen.

    In de praktijk werkt het anders omdat ons geldsysteem wat anders werkt, maar het zou best zo kunnen zijn als ik beschrijf.

    De geldcreatie volgens fractioneel bankieren is eindig, maar het eindresultaat is toch een hele andere lijn.
    Dat komt simpelweg omdat de centrale bank de geldhoeveelheid steeds vergroot, naast dat er gebruik wordt gemaakt van fractioneel bankieren. Fractioneel bankieren is onderdeel van het systeem, maar er is meer aan de hand.

    Je kan daar zeker een normaal uit bereken, maar zoals je zelf al zegt, de realiteit is geen gesloten systeem, Dus kan je daar "rechten" aan ontlenen als het over de realiteit gaat?
    Die vraag is me te ingewikkeld, ik kan je een antwoord geven maar ik ben er niet zeker van dat ik begrijp wat je vraagt.

    In principe is het denk ik praktisch onmogelijk om de gehele realiteit te overzien. Om een voorbeeld te noemen: hoe weet je zeker dat we niet allemaal beïnvloed worden door aliëns?

    Waar je in elk geval denk ik geen rechten aan kunt ontlenen is aan een onvolledig begrip van verschillende delen van het systeem (zoals fractioneel bankieren).
  64. Dat is inderdaad waar ik ook mee zit. Rente verplicht om toch een exponentiele geld creatie te doen. Anders is de rente niet te betalen.


    Van de rente die betaald wordt aan de bank worden de intresten uitgekeerd, het verschil is voor de bank (werkingskosten, personeelskosten, winst...) Als al deze opbrengsten terugvloeien doorheen het economisch systeem als vergoeding voor arbeid, dienstverlening, handel etc naar diegenen die schulden hebben bij de bank onstaat er mijn inziens een 'closed loop' systeem dat in evenwicht is.

    Dus om nu te zeggen dat het banksysteem de fundamentele drijfkracht is voor groei lijkt me niet correct. Maar economie is complexer dan dat, er wordt gespaard, er is groei, geldcreatie door de centrale bank, rol van de overheid, olie, goud... en dan verlies ik ook het overzicht op wat heeft welke invloed.

    Dat het banksysteem er van meeprofiteert en het ook groei stimuleert zal zeker wel kloppen, maar volgens mijn zijn zaken als bevolkingstoename, het ijveren naar welvaart (hebzucht dus) etc. minstens evenzeer oorzaken van economische groei.

    En als je het hebt over de morele rechtvaardiging van rente, moet je het ook over intrest hebben. Of zou je het normaal vinden als je je goud in bewaring heeft bij de goudsmid, hij je daarvoor betaald in nog meer goud als hij het enkel in zijn kluis zou bewaren?
  65. De klassieke rol van banken is doorsluizen van gelden waar zij niet direct nodig zijn (spaargeld) naar daar waar wel gelden nodig zijn (investeringen). Voor het aantrekken van geld vergoedt de bank rente aan de spaarder (om hem te lokken) - naast wellicht betaaldiensten - en aan de investeerder rekent zij rente.

    Die rol van banken is in de loop der tijd veranderd: zij gingen meer geld uitlenen dan er feitelijk in omloop was. De multiplier van fractioneel reserve bankieren.

    Thans is deze positie keurig afgeschermd in bankwetten. De overheid houdt expliciet het systeem in stand waarbij geld in de vorm van briefgeld en munten vrijelijk circuleert, en banken daar bovenop + op reserves, gehouden bij de Centrale Bank, geld uit kan lenen.

    Het systeem is flexibel in de zin dat de geldhoeveelheid kan fluctueren. De ECB kan bijvoorbeeld reserves verhogen: dan kunnen banken daarop meer nieuwe leningen stapelen. Dat is een controleerbare factor.

    Er zijn ook oncontroleerbare factoren: de burger kan besluiten meer cash te gebruiken. Dat wordt dan van de bankrekening gehaald, waardoor het bankwezen een veelvoud daarvan niet meer kan uitlenen: de geldhoeveelheid neemt daardoor af. Zo ook de lust van het publiek om te lenen. De Centrale Bank kan dat wel beïnvloeden, maar het publiek niet dwingen om te lenen.

    Het terugbetalen van een lening doet ook het geld verdwijnen (immers, money as debt).

    Ik kan mij voorstellen dat de Centrale Bank bewust een beleid voert waarin de geldhoeveelheid telkens blijft groeien. Daar gaat het publiek zich op instellen en men rekent zich rijk met stijgende prijzen. Via de achterdeur wordt het loon karig opgehoogd ieder jaar, zodat er een zekere balans blijft. Ik denk namelijk dat dit: (1) degenen met macht het beste uitkomt en (2) deflatie voorkomt, waar Centrale Banken o zo bang voor zijn.

    Ofwel, men gebruikt de controleerbare dingen om de oncontroleerbare dingen zoveel mogelijk één richting op te laten gaan. Als de oncontroleerbare dingen wel omslaan, zie je bank runs en ernstige inkrimping van de geldhoeveelheid. Dat brengt massale deflatie met zich mee, die geen Centrale Bank kan tegengaan.

    Wat Centrale Banken kennelijk nooit hebben overwogen, is de ruimte voor banken om geld bij te maken sterk te beperken. Laten we zeggen: 60% buffers verplicht. Dan is de speelruimte van krediet bovenop cash geld niet zo groot en kan, bij gewijzigd gedrag van het oncontroleerbare publiek, de inkrimping van de geldhoeveelheid nooit zo extreem.

    Een stabielere geldhoeveelheid levert per saldo winst op voor iedereen in plaats van de gelukkigen die als eerste het nieuwe geld lenen (in de regel de top van de samenleving).

    Maar ja, zo'n gematigd systeem kruist door allerlei mooie plannen.